نام رایج دارو: رانیتیدین- Ranitidine Hcl

اسامی تجاری: زانتاک

رانیتیدین برای درمان زخم معده و روده و جلوگیری از بازگشت آن‌ها پس از بهبود مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین این دارو برای درمان برخی از مشکلات معده و مری مانند التهاب مری، ریفلاکس معده و مری (ریفلاکس گاستروازوفاژیال)ّ و سندروم زولینگر-الیسون استفاده می‌شود.

نحوه عملکرد داروی رانیتیدین

این دارو اسید معده را کاهش می‌دهد و برخی علائم آن مانند سرفه مداوم، درد شکم، سوزش دل و مشکلات بلعیدن غذا را برطرف می‌کند. رانیتیدین به خانواده داروهای مسدود کننده‌ H2 تعلق دارد.

نحوه مصرف رانیتیدین و دوز مصرفی

داروی رانتیدین را طبق تجویز پزشک و معمولا ۱ یا ۲ بار در روز همراه با غذا یا بدون غذا مصرف می‌شود. در برخی از وضعیت‌ها ممکن است روزانه ۴ نوبت مصرف شود. اگر برای شما روزانه ۱ بار مصرف دارو تجویز شده، معمولاً آن بعد از شام و قبل از خواب مصرف می‌نمایند.

موقع مصرف رانیتیدین دوز مصرفی را با دقت اندازه‌گیری کنید و از قاشق غذاخوری برای مصرف دارو استفاده نکنید، زیرا میزان دوز مصرفی آن مشخص نیست و بهتر از پیمانه مخصوص استفاده شود. دوز مصرف داروی رانیتیدین به وضعیت پزشکی بیمار و پاسخ بدنشان نسبت به دارو بستگی دارد.

در کودکان این دوز به وزن آن‌ها نیز بستگی دارد. از دستورات پزشک گوارش با دقت پیروی کنید. ممکن است دیگر داروهای ضد اسید برای شما طبق تجویز پزشک مناسب‌تر باشد.

مصرف رانیتیدین در زمان‌های منظم باعث می‌شود بیشترین بهره از آن را ببرید. برای کمک به یادآوری، این دارو را در ساعت معینی هر روز مصرف کنید و بدون مشورت با پزشک مصرف این دارو را قطع نکنید زیرا ممکن زخم معده یا مری شما دیرتر بهبود یابد. عدم بهبود یا بدتر شدن وضعیتتان را به پزشک اطلاع دهید.

عوارض جانبی رانیتیدین

مصرف رانیتیدین ممکن است منجر به عوارضی مانند سردرد و یبوست یا اسهال شود. اگر هر یک از این عوارض ادامه یافت یا بدتر شد به سرعت با پزشک خود تماس حاصل کنید.

در صورتی که پزشک داروی رانیتیدین را برای شما تجویز کرده است مطمئن باشید فوائد آن بیش از مضراتش بوده است. همچنین لازم است بدانید اکثر افرادی که داروی رانیتیدین را مصرف کرده‌اند، عوارض جدی این دارو را تجربه نکرده‌اند. چنانچه با عوارضی مانند اختلال دید، تغییرات روحی و روانی (مانند هیجان، گیجی، افسردگی و توهم)، کبودی و خون‌ریزی بی‌دلیل، تورم سینه‌ها، خستگی شدید، تپش قلب سریع یا نامنظم یا یواش، نشانه‌های عفونت (مانند خلط گلو مداوم، تب و لرز)، درد غیر طبیعی شکم، ادرار تیره، زردی چشم یا پوست) روبه‌رو شدید سریعا با پزشک تماس بگیرید.

لازم است بدانید که واکنش آلرژیک جدی در مورد داروی رانیتیدین نادر است. با این وجود اگر واکنش آلرژیک جدی ای مثل علائم پوستی، خارش، تورم (مخصوصا در صورت، زبان و گلو)، گیجی شدید و اختلال تنفسی را تجربه کردید، سریعا از فوریت‌های پزشکی کمک بگیرید. با توجه به اینکه لیست عوارض کامل نیست، ممکن است با عارضه‌ای برخورد کنید که ذکر نشده باشد. در این موارد با پزشک یا دکتر داروخانه مشورت کنید.

موارد احتیاط مصرف رانیتیدین

قبل از مصرف این دارو، اگر به داروی رانیتیدین یا دیگر مسدود کننده‌های H2 مانند سایمتیدین و رانیتیدین حساسیت دارید یا هر حساسیت دیگری دارید، این موضوع را به پزشک یا دکتر داروخانه اطلاع دهید. داروی رانیتیدین ممکن است شامل ترکیبات غیر فعالی باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر بشود. قبل از مصرف رانیتیدین در مورد سوابق پزشکی خود مخصوصاْ اختلالات خونریزی خاص (پورفیری)، مشکلات سیستم ایمنی، مشکلات کلیوی، مشکلات کبدی، بیماری‌های ریوی (مانند آسم، بیماری مزمن انسداد ریوی COPD) و دیگر مشکلات معده (مانند تومورها) حتما با پزشک مشورت کنید.

برخی از علائم می‌تواند نشانه شرایط جدی‌ای باشد. اگر علائمی مانند سوزش معده همراه عدم تعادل/ عرق کردن/ سرگیجه، درد قفسه سینه/ فک/ دست یا شانه (مخصوصا همزمان با تنگی نفس و عرق کردن غیرطبیعی) و کاهش وزن بی‌دلیل را تجربه کردید، حتما با فوریت‌های پزشکی تماس حاصل کنید.
شربت خوراکی این دارو ممکن است حاوی الکل باشد لذا اگر دیابت، ترک مصرف الکل و بیماری کبدی یا شرایطی دارید که نباید الکل استفاده کنید، در مصرف شربت رانیتیدین دقت کنید و با پزشک خود مشورت کنید.

سالمندان نیز ممکن در مقابل عوارض جانبی این دارو مانند سرگیجه حساسیت بیشتری از خود نشان دهند. . این دارو فقط در صورت نیاز در زمان بارداری مصرف شود. در مورد مزایا و خطرات مصرف این دارو در زمان بارداری با پزشکتان مشورت کنید. این دارو از طریق شیر مادر انتقال می‌یابد. قبل از شیردهی به نوزاد با پزشک صحبت کنید.

تداخلات دارویی رانیتیدین با داروهای دیگر

تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تاثیر داروی رانیتیدین را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آن شود. این مقاله شامل تمامی تداخلات دارویی ممکن نیست، لذا لیست تمامی داروهای مصرفی‌تان (شامل داروهای تجویزی، داروهای بدون نسخه و داروهای گیاهی) را با پزشک یا دکتر داروخانه در میان بگذارید و بدون صلاحدید پزشک شروع به مصرف، قطع یا تغییر دوز داروی رانیتیدین نفرمایید.

بعضی از داروها برای هضم و جذب کامل به اسید معده نیاز دارند و رانیتیدین اسید معده را کاهش می‌دهد و ممکن است تاثیرات این داروها را تغییر دهد. این داروها عبارتند از:

• آتازاناویر، دلاویردین و داساتینیب
• داروهای آزول مانند ایتراکونازول و کتوکونازول
• پازوپانیب

همچنین این دارو را همراه با داروهای مسدود کننده H2 دیگری مانند سایمتیدین، نیزاتیدین و رانیتیدین مصرف نکنید. همچنین این دارو ممکن است بر روی برخی آزمایش‌های پزشکی (مانند آزمایش ادرار) تاثیر بگذارد و موجب نتیجه اشتباه آن شود. حتما قبل از آزمایش به پرسنل آزمایشگاه و پزشکان در مورد مصرف این دارو اطلاع دهید.

علائم اوردوز رانیتیدین

اگر علائم اوردوز این دارو مانند از هوش رفتن و مشکلات تنفسی را مشاهده کردید سریعا با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید. تغییر سبک زندگی مانند برنامه‌های کاهش استرس، ترک سیگار، ترک الکل و تغییرات رژیم غذایی (مانند کاهش مصرف کافئین و فلفل) ممکن است باعث شوند تاثیرات این دارو افزایش یابد. با پزشک یا دکتر داروخانه در مورد تغییرات سبک زندگی و مزایای آن مشورت کنید.

ممکن است در زمان مصرف این دارو انجام برخی از آزمایش‌های پزشکی مانند اندوسکوپی و آزمایش عملکرد کلیه برای بررسی عوارض جانبی دارو و روند بهبود بیمار مورد نیاز باشد.

اگر دوز مصرفی داروی رانیتیدین را فراموش کردید، در اولین زمان ممکن آن را مصرف کنید. اما اگر نزدیک به مصرف دوز بعدی، به یاد آوردید که دارو را مصرف نکرده‌اید، نیازی به مصرف دو برابر دارو نیست و فقط دوز مقرر را مصرف کنید.

برای نگهداری صحیح داروی رانیتیدین، آن را در دمای فضایی بدون نور و تاریک، دور از رطوبت، حرارت و نور خورشید و دور از دسترس کودکان قرار دهید و در حمام نگهداری نفرمایید. توجه داشته باشید که داروی منقضی شده را مصرف نکنید. برای راهنمایی بیشتر از دکتر داروخانه سوال بپرسید.